Theater Royal

De Schager aannemer/architect R.J. Vlaming had een uitgesproken zwak voor theaters. Als vingeroefening bouwde hij in 1913 in Schagen een bioscoopje aan Landbouwstraat 18-20, Royal Schagen. Maar pas toen hij een stuk grond aan de Gedempte Gracht in handen kreeg, verwezenlijkte hij zijn droom: het ontwerpen, bouwen en uitbaten van een hypermodern theater. De feestelijke opening van Royal – zijn eersteling aan de Landbouwstraat had hij omgedoopt tot Schager Bioscoop – was in 1922.

Maar Vlaming vertilde zich aan zijn ambities en ging na een paar jaar failliet. Het theater werd aangekocht door Leendert Zwaag, een Schager ondernemer die al eigenaar was van het Noordhollandsch Koffiehuis en de Landbouwsociëteit Ceres. Zwaag kreeg de loop in Royal, maar overleed in 1928, waarna Dirk Boon de nieuwe eigenaar werd.

Het waren gouden tijden. Maar in de jaren ’60, met de opkomst van de televisie, kwam er de klad in. Meer concurrentie kwam op met de bouw van het Regiocentrum in de wijk Groeneweg en van theater De Vest in Alkmaar. In 1979 kwam daar nog het Scagontheater bij, waaraan Royal de filmhuisliefhebbers verloor. Leo Boon, die na de dood van zijn vader in 1968 de zaak had overgenomen, probeerde het nog met een Golden Ten casino maar dat werd hem door het gemeentebestuur verboden. De boel ging op slot in 1986 en tegen de grond in 1995, voor de uitbreiding van het Makadocentrum.

Zijn trieste einde daargelaten was Royal voor vele duizenden Schagenezen hun eerste kennismaking met de magische wereld van toneel, varieté en film. Achter de smalle pui, die nog als relikwie aan de Gedempte Gracht te zien is, ging een prachtig theater schuil, met zo’n 300 stoelen in de benedenzaal, een balkon, op beide etages een foyer en een sfeervolle aankleding. De teloorgang van Royal ging velen aan het hart, maar op een flauwe reddingspoging na stak niemand een hand uit.

Het gemis aan een grote bioscoop, dat Schagen een stukje van zijn stadse uitstraling had ontnomen, werd in 2006 opgeheven met de bouw van Cinemagnus. De nostalgie van Royal in het hartje van de stad maakte razendsnel plaats voor een van Nederlands succesvolste bioscopen aan de Witte Paal. Schagen is weer trots op zijn theater.

BRONNEN:

1. Schager Courant