Artikel

  

 

Jan van Ketel

 

Jan van Ketel

 

Jan Engbert Lazonder van Ketel, geb. 8 augustus 1905 te Schagen, overleden15 augustus 1974. Gehuwd met
Cornelia Schaafsma op 20 augustus 1933. Beroep: boekdrukker

Jan van Ketel hield zich voornamelijk illegaal bezig met het "dagblad Het Nieuws". Jan van Ketel was 35 jaar toen de oorlog uitbrak. Hij was pas voor zichzelf begonnen in een drukkerijtje met kantoorboekhandel aan de Molenstraat. In de voormobilisatie kwam hij op Texel terecht, waar hij geen gevechtshandelingen meemaakte. Ook heeft hij tijdens de oorlog, met onderduikers, geweld en honger weinig te maken gehad. Jan van Ketel verafschuwde geweld. Wellicht was hij ook daarom niet betrokken bij sabotage en andere acties van het verzet.

Hoewel je in het begin van de oorlog niet veel van de Duitsers merkte was de familie van Ketel vreselijk tegen de moffen en nogal fanatiek vrijheidslievend. Mede daarom is hij in de laatste oorlogsjaren mee gaan werken aan "Het Nieuws". Voor de nieuwsgaring werd in huize van Ketel geluisterd naar radio Oranje, via een ontvanger die tot het eind van de oorlog onontdekt bleef in een met behang weggewerkte bedstee. Er heeft eens een man meegeluisterd, die van de NSB was en fout bleek te zijn, maar hij heeft van Ketel niet verraden.

Op een zondagmorgen waren ze in de drukkerij bij van Ketel aan het tikken en stencillen toen er opeens een hoge Duitse officier in de winkel stond en naar stencilpapier vroeg. Misschien hadden ze zo'n krantje onder ogen gehad. Jan van Ketel liet de "klant" ander stencilpapier zien, die daarna zonder problemen vertrok. Wel werd er op een middag plotseling geweergekletter en geschreeuw gehoord, terwijl ze in de andere kamer naar de radio luisterden. Een ogenblik dacht iedereen dat ze erbij waren, maar het bleken Mongoolse soldaten te zijn die de fiets van Jan meenamen.
De gemeente liet af en toe bonkaarten bij hem drukken. Daar stond dan wel iemand bij maar het lukte toch om bonkaarten te laren verdwijnen. Van Ketel had een Heidelberger drukautomaat staan die soms twee vellen ineens pakte en dat was voor een leek niet te zien. Deze bonkaarten werden verdeeld onder Joodse buurtbewoners. Ook heeft Jan van Kerel een paar keer voor Joodse buurtbewoners persoonsbewijzen vervalst. Op een handdrukpersje voor visitekaartjes. Met foto, stempels en handtekening was dat erg moeilijk, maar het lukte. Hij liet in zijn drukkerij ook valse doktersverklaringen maken, waarop afkeuring voor uitzending kon volgen. Achteraf besefte hij pas welk gevaar hij liep. Jan van Ketel is in 1974 overleden.