Artikel
Aan het einde van de veertiende eeuw raakten vrouwen geïnspireerd door de Moderne Devotie. Een stroming die mede ontstond onder invloed van het gedachtengoed van Geert Groote uit Deventer en later Thomas à Kempis uit Kempen bij Krefeld.
Net als in vele andere West-Friese plaatsen gingen de vrouwen als Zusters in een gemeenschap bij elkaar wonen.
Mede door de steun van Frater Paulus Albertz van Medemblik besloten zij rond 1400 in een Convent te gaan wonen. Paulus Albertz was een directe volgeling uit de kring van Geert Groote en een persoon die van groot belang is geweest voor de moderne Devotie in West Friesland. Op advies van dezelfde Paulus Albertz sloten ze zich in 1421 aan bij het Kapittel van Utrecht, een Kapittel van de Moderne Devotie. Dit Kapittel was bedoeld voor Moderne Devoten die volgens de derde regel van Franciscus wilden leven. Vandaar dat zij ook wel „Tertiarissen” werden genoemd. Franciscus had verder niets met dit Kapittel van doen. Het Bisdom gaf alleen toestemming indien de gemeenschap voor een leefregel had gekozen. Het gevolg daarvan was dat er meer kloosters ontstonden. Vanaf het moment van toestemming mochten de Zusters een kapel laten bouwen en een kerkhof inrichten.
De Zusters van de Moderne Devotie in Schagen zorgden voor vreemdelingen, zieken en armen. Om brood op de plank te krijgen waren zij actief met handnijverheid zoals met een spinnerij. Ook exploiteerden zij een bierbrouwerij. Of dit alleen voor eigen gebruik was of dat ook bier geleverd werd aan de inwoners van Schagen is niet bekend, maar lijkt voor de hand liggend. De kloostergemeenschap moest inkomsten genereren en in die tijd was bier een eerste en dagelijkse levensbehoefte. De kwaliteit van het drinkwater was onbetrouwbaar en zorgde voor ziekten als cholera en tyfus.
Het St. Catharina Klooster stond op de hoek van de Hoogzijde (thans Gedempte Gracht) en de Bagijnenlaan (thans Laan). Omdat het klooster geen Bagijnen of Grauwzusters gekend heeft is de naam „Bagijnenlaan” in feite onjuist. Immers de Zusters van het St. Catharina klooster hadden formeel voor een leefregel gekozen.
Door de Reformatie kwam in 1576 kwam er een eind aan het actieve kloosterleven in Schagen. Op min of meer dwingend advies van de Prins Willem van Oranje kregen de gebouwen, waaronder het gasthuis, een andere bestemming. Net zoals de meeste kloosters in West Friesland werd het St. Catharina klooster een weeshuis.
Afbeelding hieronder: plattegrond met linksonder het St. Catharina klooster, hier genoemd ‚Bagijnhof’, het complex bestond uit ca. 8 gebouwen
Onderste afbeelding: het weeshuis gezien vanaf de Bagijnenlaan, thans Laan
Dit artikel is gebaseerd op informatie over het Catharina klooster van de Universiteit van Leiden, Vrije Universiteit en de Moderne Devotie Beweging
