Artikel

kerktorens 4

Wie op Schagen aankomt ziet sindsdien weer van verre de twee kerktorens: de meest versierde van de Nederlands Hervormde Kerk aan de Markt en de soberder, spitse toren van de Rooms Katholieke Christoforuskerk.

 

In de 16de eeuw komt de Reformatie over Nederland, een godsdienstige beweging die zich voornamelijk richt tegen de misstanden en de corruptie in de katholieke Kerk. Leiders als Luther en Calvijn willen de kerk van binnenuit hervormen. Hun volgelingen worden op last van de paus tot ketters verklaard en op de brandstapel gezet. De beweging van de protestantse hervorming wordt in West-Friesland onder andere geleid door Willem Wiggerz. uit Barsingerhorn. Hij wordt in 1534 in Slot Schagen opgesloten en na acht dagen op het voorplein 'met het sweert gerecht en onthoofd'. Maar het verzet tegen de leer van Rome groeit en leidt er uiteindelijk toe dat katholieke erediensten verboden en priesters vervolgd worden. Alle roomse kerken komen in 1572 op last van de Staten Generaal in handen van de Gereformeerden, ook de Christoforuskerk op de Markt in Schagen, die wordt omgedoopt tot Nederduitsch Hervormde kerk. Diederic van Sonoy, door Willem van Oranje aangesteld om de orde te herstellen, bezet Slot Schagen waar onder zijn schrikbewind martelingen en een executie plaatsvinden.

Na het verlies van hun kerk houden de Schager katholieken verscholen vieringen in woningen aan de Loet, de Lagezijde en de Hogezijde (nu Gedempte Gracht) en een schuur aan het Lage Noord. Daar speelt zich in 1638 een hachelijk tafereel af als de geestelijke, pater Tiras, tijdens een nachtviering maar net aan gevangenneming door protestanten kan ontsnappen. Ook aan een aanval door zes gewapende mannen weet hij een dag later te ontkomen. De schuilkerk op het Lage Noord doet dienst tot 1710. Dan bouwen de Schager katholieken zich een echt kerkje aan het begin van de Molenstraat.

In 1850, als zich na drie eeuwen geloofsstrijd in Nederland eindelijk godsdienstvrijheid begint af te tekenen, dient pastoor Heuvels bij zijn bisschop plannen in voor een nieuwe parochiekerk in Schagen. Maar meneer pastoor krijgt in eerste instantie geen toestemming. Het bisdom adviseert hem het oude kerkje aan te passen aan de groeiende behoeften. De kerk wordt vergroot en voorzien van een torentje. Achter de kerk mag een begraafplaats worden aangelegd.

 

kerktorens 1aEen echt kerkje aan het begin van de Molenstraat, met al de in 1861 gebouwde pastorie. In 1861 wordt een pastorie gebouwd, maar de goedkeuring voor een nieuwe parochiekerk laat nog bijna 30 jaar op zich wachten. De bouw begint in 1881; op zondag 21 oktober 1883 wordt de kerk opengesteld. Zo heeft Schagen dan zijn twee (waarvan één ex-) grote Christoforuskerken, al is het niet voor lang. In 1895 wordt die op de Markt door brand verwoest. De herbouw wordt vrijwel meteen ter hand genomen en voltooid in 1897. 

kerktorens 2