Artikel

 

Gebr. Luider

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Gebroeders Luider


1) Sjirk Ruurd (Sierk) Luider, geb. 2 januari 1918 te Den Helder, overleden 16 april 1974 te Calgary (Alberta-Canada), gehuwd met Nelie Roggeveen in mei 1945 te Schagen. Beroep: timmerman. Schuilnaam Sjirk de Boer

2) Pieter Lucas Luider, geb. 24 maart 1920 te Den Helder, gehuwd met Nel Wardenaar op 3 oktober 1945. Beroep: timmerman. Schuilnaam: Piet de Boer 

3) Michiel Luider, geb. 23 mei 1921 te Den Helder, overleden 26 oktober 1964 Den Helder. Gehuwd met Alie van Vliet op 14 februari 1946 te Alkmaar. Beroep: metselaar. Schuilnaam: Giel de Boer

4) Jan Luider, geb.18 augustus 1923 te Den Helder. Gehuwd met Jacoba van der Oord op 16 augustus 1950 te Venhuizen. Beroep: automonteur. Schuilnaam: Jan de Boer 

5)  Herman / Henk Luider, geb. 10 augustus 1925 te Den Helder, overleden 25 augustus 1975 te Calgary. Gehuwd met Atie Bakker op 20 februari 1947 te Den Helder. Beroep: schilder. Schuilnaam: Herman de Boer

 

De gebroeders Luider waren, onder aanvoering van Sjirk, actief betrokken bij acties van de LKP, wapentransport, levensmiddelen vervoer en sabotagedaden. In het begin van de oorlog werd de familie Luider verdreven uit haar woonplaats Den Helder. Door de ravage die de Duitsers aanricht- te in deze marinestad moesten zij evacueren. Ze konden terecht bij de familie Huiberts aan de Menisweg. Daar vonden ze onderdak op de boerderij van deze familie. Een van hun oudere broers woonde in Venhuizen en was al druk met het ondergrondse werk. Het was in 1941 dat deze broer Freek gevraagd werd of hij iemand kende die bereid zou zijn om de ondergrondse contra spionage te organiseren in de kop van Noord Holland. En zo kwam Sjirk als eerste van het Schager stel bij het verzet. Hij begon met een aantal spionageopdrachten. De gegevens die verzameld werden moesten eenmaal in de week naar Enkhuizen gebracht worden. Daar werd het gefotografeerd en naar Engeland doorgezonden . De ene week kwam er een koerierster langs, met als schuilnaam Corrie, om de stukken naar Enkhuizen te brengen. De andere week bracht Sjirk de documenten zelf weg, meestal vergezeld van een broer. Zo kwamen ook de broers stuk voor stuk in aanraking met het verzet en breidde de verzetsactiviteiten van de familie Luider zich steeds meer uit. Spionage, vervoer van wapens en levensmiddelen, sabotagedaden en het helpen van onderduikers werd bijna dagelijks werk met alle risico's van dien.
Zo was er een voorval, dat Sjirk een jongeman had geholpen aan een stamkaart en wat bonnen. Deze jongeman had zich na deze hulp een hele tijd niet laten zien. Plotseling kwam hij opdagen in een uniform van de landwacht. Dit bracht een hele consternatie te weeg in verzetskringen en werd direct doorgegeven aan de plaatselijke leiders van het verzet. Want als deze jongeman de bal aan het rollen zou brengen dan wist je niet waar dat zou eindigen. De gebroeders Luider kregen opdracht om deze jongeman onschadelijk te maken. Dat klinkt heel gemakkelijk maar is niet zo eenvoudig. Hij werd eerst geschaduwd om bekend te raken met zijn dagelijkse routine. Toen dit bekend was werd er een plan gemaakt. Als hij aan een bepaald huis een bezoek bracht zou hij worden opgewacht, waarna hij onschadelijk gemaakt zou worden. Het was 's avonds na zes uur en behoorlijk koud. Een van de broers reed een bakfiets en de anderen reden op gewone fietsen met massieve ban- den. Sjirk en Piet zouden een revolver in zijn zij steken en hem zo dwingen om met hun mee te gaan. De bedoeling was uiteraard dat hij in de bakfiets terecht kwam. Dus stonden ze met z'n vijven opgesteld in het donker te wachten op enige actie. De deur van het bepaalde huis ging open en een persoon in uniform kwam naar buiten. Hij bleef nog even praten met iemand in de deuropening. Alle gebroeders Luider stonden in hoogspanning te wachten tot het moment dat ze in actie konden komen. Maar in plaats van het volgen van zijn gewone routine, ging hij nu in tegenovergestelde richting het pad af. Dus moesten ze het plan opgeven en een andere keer weer proberen. Op de volgende dagen was hij in geen velden of wegen te vinden, maar na ruim een week kwam er duidelijkheid. Toen werd uitgevonden dat deze persoon voor zichzelf naar de boeren ging om eten te vorderen in naam van de wehrmacht en dit op de zwarte markt verkocht. De Duitsers pikten hem op en het Schager verzet heeft nooit meer iets van hem gehoord of gezien. Ondanks de moed en het plichtsbesef van de gebroeders Luider was het een pak van hun hart dat het zo was afgelopen.