Artikel
Het was een marktdag geweest als alle andere. De grote luidklok in de toren op de marktplaats had vijf uur geslagen. Het was donderdagmiddag 29 augustus 1895.
'Brand, Brand!' Die kreet deed de nog aanwezigen rond het kerkgebouw op de markt opschrikken. Het was de stem van loodgieter Lucas Spierings, die aan de zuidkant van het kerkdak reparaties uitvoerde. Door onvoorzichtigheid met zijn vuurpot had hij het dak vlam doen vatten. Aangewakkerd door de zuidwester bries greep het vuur razendsnel om zich heen. Het werd er niet beter op toen het pas bijgevulde turfhok vlam vatte, met een enorme rookontwikkeling tot gevolg. Door de sterke wind ontstond een vonkenregen, die neerkwam op de panden aan de noordoostkant van de markt. Met bluswater uit de sloten langs de Loet en aan het Noord (de Gracht was al gedempt) bleef de brandweer daar elk begin van brand de baas.
Ondanks het vuur in de spits liet de halfuurklok in de toren om half zes zijn geluid nog horen. Een uur na het uitbreken van de brand sloeg de grote torenklok nog een keer... Daarna stortte hij met donderend geraas omlaag, ten slotte gevolgd door de torenspits. 's Nachts om half een konden de spuitgasten inrukken, na ruim zeven uren zwoegen.
Met de kerk in puin werden noodmaatregelen getroffen. De kerkeraad huurde voor de duur van twee jaar een houten hulpkerk voor f 1.000. Ook voor de drinkwatervoorziening moest een oplossing komen. Het kerkdak ving namelijk regenwater op dat naar een groot reservoir onder de marktplaats werd geleid. Vóór de brand konden burgers, die geen eigen watervoorziening hadden, daar aan de waterput een emmer vullen voor een dubbeltje.
Nu die voorziening was weggevallen werd besloten op de Markt een noodput te slaan. Een ander gemis was het verlies van het torenuurwerk. De werkende klasse bezat geen horloges en liet zich voor zijn dagindeling geheel leiden door de signalen van de torenklok. Het gemeentebestuur plaatste nu een klokje aan de gevel van het raadhuis, dat overigens een belabberde vervanger bleek: zie het 'Kreupeldicht' hieronder.
Zes weken na de brand werd in een gemeenteraadsvergadering besloten om een architect aan te trekken voor het herbouwen van de kerk. In het uiteindelijk gekozen ontwerp kwam de toren nu aan de oostkant in plaats van aan de westkant en dus naar het centrum gericht. Met gelukwensen aan ontwerper J.A.G. van der Steur werd de laatste raadsvergadering besloten met de woorden: 'Het oude was mooi, maar het nieuwe niet minder'. Er kon herbouwd worden. Loodgieter Spierings werd schuldig verklaard aan de brand en tot drie weken hechtenis veroordeeld. Hem werd nog lang kwalijk genomen dat hij als katholiek zo lichtvaardig had gehandeld op het dak van een hervormde kerk.
Bronnen
BRONNEN:
- Brandweer Schagen
- Schager Courant
Reacties
Artikel
Wat was De Loet mooi, met zijn water en zijn bomen. De man en het jongetje in de deuropening hebben niet eens gemerkt dat we voorbij zijn gelopen.
13-06-1936 Ze maakten een brug… Een schipper en een timmerman maakten op de Loet samen een brug om een der bewoners zoodoende de gelegenheid te geven over het nog niet gedempte gedeelte van de Loetsloot zijn woning te verlaten. Dit werkje geschiedde in een schuit. Het werk vorderde goed en in korten tijd was ’t werk naar genoegen opgeleverd. Helaas bleek nu dat de schuit noch voor noch achteruit kon, daar de brug te laag was om de schuit door te laten. Er zal dus wel niet anders op zitten, dan de schuit te verzwaren en wat te laten zinken om hem zoo door te laten! Erg verstandige bruggenbouwers bleken de timmerlieden niet.
Lees meer in:
Mooi Schagen - uitgave Stichting Uitgeverij Noord-Holland. Geschreven en samengesteld door Harry Kooij. Prijs € 29,95, exclusief verzendkosten. Het boek verschijnt voorjaar 2016:
Bronnen
Reacties
Artikel
Mr. Dr J.A.E. Buiskool, later premier van Suriname, is ongetwijfeld een van de bekendste burgemeesters van Schagen. Voor de oorlog was hij advocaat en procureur en tevens wethouder en loco-burgemeester in Schagen Later werd hij kantonrechter in Schagen. In de oorlog kreeg Schagen een NSB burgemeester. Direct na W.O. II, op 9 mei 1945, werd Jan Buiskool door notaris P.H. de Boer officieel geïnstalleerd als burgemeester van Schagen. De periode van wederopbouw begon. Er was, ook in Schagen, een grote woningnood te lenigen. Jan Buiskool stierf in Gorssel maar is in Schagen begraven.
Lees meer onder Bronnen
Bronnen
Reacties
Artikel
Oorlogsdagboek_van_Jan_Buisman_jr.pdf
Het dagboek van Jan Buisman jr. bewerkt door Harry Kooij.