Artikel
Onderstaande artikelen zijn beschikbaar gesteld door de Historische Vereniging De Zijpe en staan ook als PDF in Bronnen
Bronnen
Reacties
Artikel
Leden van de familie Schene voor het jaar 1900
Schene, Anna Wilhelmina (geb. te Schagen 27 jul 1900)
Schene, Arie (geb. te Schagen ± 1888)
Schene, Bernhard Heinrich Georg (geb. te Schagen 19 mei 1882)
Schene, Catharina (geb. te Schagen ± 1889)
Schene, Friedrich Bernhard Heinrich (geb. te Anten (Pruisen) 12 sep 1855)
Schene, Heinrich Bernhard (geb. te Schagen 14 jul 1880)
Schene, Helena Marie (geb. te Schagen 6 jul 1875)
Schene, Herman Bernhard Heinrich (ovl. te Berge 16 jan 1876)
Schene, Johan Bernard (geb. ± 1840 - ovl. na 1888)
Schene, Johann Hermann (geb. te Schagen 10 jun 1877)
Schene, Marie Caroline Catharine (geb. te Schagen ± 1893)
Schene, Wilhelmus Heinrich (geb. te Berge 6 okt 1852)
Dit is Johann Bernard (Wilhelm) Schene, geboren ± 1840, te Berge-Anten (Duitsland), overleden te Schagen in 1896.
Hij vestigde zich in 1873 als manufacturier en winkelier aan de Laagzijde in Schagen.
Hij trouwde met Anne Margrethe Wilhelmine Auguste Bäschemeijer, alias: Böschemeijer uit Schagen.
De zaak werd later overgenomen door één van zijn zoons Johann Hermann Schene, geb. te Schagen 10 jun 1877.
Deze stopt met de zaak in 1937.
Friedrich Bernhard Heinrich Schene, zie verder in dit artikel, kwam eveneens uit Berge-Anten (Duitsland ).
Dit is Friedrich Bernhard Heinrich Schene.
Gehuwd te Schagen op 4 mei 1883 met Diewertje Heinstman. Met verklaring omtrent de vader der bruidegom.
Getuigen Wilhelmus Heinrich Schene, Andries van Leeuwen, Klaas de Haan en Louwris Schouten.
Dieuwertje Heinstman is geboren te Wieringerwaard op 11 december 1863 en is de dochter van Arie Heinstman en Trijntje van Leeuwen.
Friedrich kwam samen met zijn broer Wilhelmus Heinrich Schene (mijn betovergrootvader) vanuit Berge-Anten (Duitsland) naar Schagen.
Zij behoorden tot de Westfaalse stoffenhandelaren (lappiespoepen).
Hij had in Schagen aan de Laagzijde 68 een kleermakerij en kledingzaak.
Friedrich overleed in 1940 op 85-jarige leeftijd en liet 3 dochters na.
Friedrich en Diewertje kregen ook een zoontje dat echter vroeg overleed (1 jaar) in 1892.
Bronnen
Reacties
Artikel
Familiebedrijf Schmalz in Schagen overleefde twee grote branden
Al meer dan honderd jaar is de naam Schmalz verbonden aan de Gedempte Gracht in Schagen. De huidige dameskledingzaak aan deze straat, die een eeuw geleden nog Laagzijde heette, is voortgekomen uit textiel- en manufacturenzaak Vader. Deze werd in 1902 door Theo Schmalz overgenomen en bleef daarna 3 generaties lang in de familie. Sinds 1993 zit er geen Schmalz meer in het bedrijf, maar de naam blijft op de gevel staan. Want Schmalz is een begrip in Schagen.
Geen lapjespoep
Veel kledingzaken in ons land zijn ooit begonnen door Duitse textielhandelaren, die in de negentiende eeuw als marskramers – “lapjespoepen” en hannekemaaieres” - door Nederland reisden. Naast bekende ketens als V&D, C&A en P&C hebben ook regionale kledingbedrijven als Bruggeman, Köster, Meijer en Schmalz een Duitse achtergrond.
‘Grootvader Theo Schmalz kwam in 1890 wel uit Duitsland, maar hij was geen lapjespoep’, vertelt kleindochter Jenny Noorman–Schmalz. ‘Hij wilde via Rotterdam naad de Verenigde Staten van Amerika emigreren, maar zijn metgezel liet het afweten en toen is hij in Nederland gebleven.’
Na enig omzwervingen kwam Theo Schmalz bij textielhandel Vader in Schagen terecht, waar hij zes jaar als bediende werkte. Daarna trad hij in dienst van de manufacturenzaak van de gebroeders Frese in Venhuizen.
Winkel van Sinkel
Zijn huwelijk met een rijke boerendochter stelde Theo Schmalz in staat om in 1902 textielhandel Vader in Schagen over te nemen. Aanvankelijk was het echt een ‘Winkel van Sinkel’ met textielwaren, bedden, naaimachines en van alles op het gebied van woninginrichting.
Branden
Twee grote branden – in 1913 en 1984 – verwoestten wel de panden van Schmalz, maar niet het familiebedrijf. Jenny Noorman: ‘De eerste brand brak uit tijdens de kerstdagen. Er stonden echte kaarsjes in de etalage en dat liep verkeerd af’. Echtgenoot Jitzes Noorman laat de eerste steen zien die op 6 maart 1914 werd geplaatst ter gelegenheid van de start van de herbouw.
In de Tweede Wereldoorlog kwam de tweede generatie Schmalz aan bod. Aanvankelijk hadden zonen Kees en Wil samen de leiding in handen, maar dat ging mis. Kees ging alleen door met de zaak, die zich steeds meer in de richting van dames- en herenmode ontwikkelde. In 1976 splitste Schmalz die twee afdelingen. De herenmode kreeg onderdak in het achter de zaak gelegen overdekte winkelcentrum Makado.. De dameskleding bleef aan de Gracht. In de jaren tachtig, toen Jenny en Jitzes Noorman het bedrijf hadden overgenomen, werd de zaak aan de gedempte gracht opnieuw door een grote brand verwoest. In 1984 vloog het naastgelegen pand van Foto Niestadt in brand en het vuur sloeg over naar de gebouwen van Schmalz, die volledig afbrandden.
Nieuwbouw
In augustus 1985 was de nieuwbouw klaar. De panden Gedempte Gracht 27, 29 en 31 vormen sindsdien een geheel. Met naast Schmalz Mode nog twee winkels onder hetzelfde dak. Boven deze drie zaken bevinden zich negen appartementen. Jenny en Jitzes Noorman wonen in het appartement op de derde en hoogste verdieping. Zo zijn ze nog steeds verbonden met het bedrijf, dat niet meer in de familie is, maar nog steeds de naam Schmalz draagt.
Dit artikel is overgenomen uit West-Friesland toen en nu, nummer 3, dat verscheen in 2009
De copyright berustte bij de Uitgeverij Waanders BV in Zwolle, die na faillissement is ontbonden.
TM: Theo Mes fotografie
Bronnen
Reacties
Artikel
Onderstaande artikelen zijn beschikbaar gesteld door de Historische Vereniging De Zijpe en staan ook als PDF in Bronnen
Bronnen
Reacties
Artikel
Meesterlijk Schagen werd attent gemaakt op het bestaan van een bijzonder fotoalbum. Dit fotoalbum was jarenlang in het bezit van de familie Plukker.
Het fotoalbum is een fraaie goud-op-snee uitgave met foto’s van leden van de “Deutsche Verein” in Schagen. Veel leden waren afkomstig uit Westfalen en vestigden zich in Schagen en omgeving. Je ziet veel familienamen die nu nog voorkomen: Bolte, Stöve, Meyer, Wilbers enz.. Het album werd door de vereniging aangeboden aan Hermann Böttger en zijn echtgenote Auguste Cordes bij hun zilveren huwelijksfeest.
Het album is 12 september 2018 door de familie Plukker aan het Zijper Museum geschonken.
De geschiedenissen van deze migranten zijn interessant genoeg om te onderzoeken. De Historische Vereniging De Zijpe en de Historische Vereniging Schagen e.o. hebben daar een project van gemaakt met als doel meer aan de weet te komen:
a) over de Deutsche Verein in Schagen en haar leden. Wij willen ons daarbij niet beperken tot de in het fotoboek genoemde namen. In een aantal gevallen wordt dieper ingegaan op de familiegeschiedenis en het ondernemerschap.
b) over de achtergronden waarom men naar Nederland trok. Bekend is dat het niet alleen middenstanders waren, maar ook seizoenarbeiders die de boeren kwamen helpen bij het binnenhalen van de oogst en bij de zware arbeid op het land.
De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het Geheugen van Schagen, de Kakelepost en de site van het Zijper Museum. Mocht het resultaat bijzonder interessant zijn dan wordt een uitgave in boekvorm overwogen.
De foto’s uit het album:
Namenlijst van de personen in het album:
Deutsche_Verein_Namenlijst_21oct.pdf
In het Geheugen van Schagen vind je onder Artikelen:
- Deutsche Verein in Schagen 1887 en
- Deutsche Verein - Familie "naam" (diverse artikelen)
Onder de tab Bronnen vind je de voortgang en resultaten van het lopende onderzoek.